Brein in Balans

Geplaatst op 12-05-2020

Goed leren skaten.

Goed leren skaten maakt het verschil tussen blijven staan en vreselijk op je smoel gaan. Zo simpel en ondubbelzinnig  is het eigenlijk. 

De eenvoud van dit antwoord levert echter direct een aantal andere vragen op, die zich niet zo kort en bondig laten beantwoorden. Waar leer je bijvoorbeeld goed skaten? En misschien belangrijker nog, wat is eigenlijk goed skaten?

Een koopje

Roller skates koop je in de winkel zonder gebruiksaanwijzing, of pluk je tegenwoordig tweede-, of derdehands van het internet. Doorgaans zitten er wielen, veters en een dike stopper op, dus na aankoop ben je ‘good to go`. Traditiegetrouw leert men skaten van een bekende die `het ook wel kan` en als het gaat om een ritje bij mooi weer, dan reken je meestal wel op stevige lantaarnpalen die kunnen assisteren bij rem- of noodstopacties. Maar bij gebrek aan goede techniek, ben je feitelijk een gevaar voor jezelf en voor je omgeving.

Primaire reactie.

Gevaar, dat is hier het sleutelwoord. Levensgevaar is een noodsituatie, waarop altijd een primaire reactie volgt (vechten, vluchten of bevriezen). Zodra je op roller skates staat - zeker als beginner of in ieder geval weinig geoefende - denkt je brein onmiddelijk dat je in levensgevaar verkeert.  Alle processen die niks te maken hebben met balansherstel worden acuut gestopt of sterk gereduceerd. De volgende memo van het brein gaat uit en krijgt de hoogste prioriteit ; “ De algemene organenvergadering en alle overige evaluaties worden per direct gecanceld, we zijn in ONBALANS!”

Als geheel is het brein een uitermate complex systeem, maar het doel is vrij eenvoudig; overleven en dan het liefst op een zo zuinig mogelijke manier. Grofweg kan het brein in drie lagen worden ingedeeld. Het oudste deel van het brein (onderste laag) reageert primair op de bedreigende onbalanssituatie. Het is ook in dit deel, van waaruit alle vitale functies van het menselijk lichaam worden bediend. Ben je uit evenwicht, dan neemt dit reptielendeel het compleet van je over; je hartslag en ademhaling gaan omhoog, je begint te transpireren, je spijsvertering wordt gestaakt en je zorgen van morgen inclusief alle omgevingsprikkels van dat moment worden volledig tot nul gefilterd. Het enige wat telt is nu en je balans. Het aansturen en controleren van je spieren wordt je letterlijk uit handen genomen en je beweegt enkel nog reflexmatig.

Deze opperste staat van alertheid kost je brein enorm veel energie en alle zeilen worden bijgzet, om zich aan de situatie aan te passen. Naast het instinctief reageren is dit adaptief vermogen van het brein zeer belangrijk bij de verdere ontwikkeling en beoefening van het roller skaten.

Brein in balans.

Zodra je enigszins rustig kunt blijven staan en je minder verkrampt bent, begint je brein dus ook te wennen aan de instabiele situatie; het eerste gevaar is geweken. Informatie vanuit de eerste laag wordt doorgespeeld naar de tweede laag van het brein (limbisch systeem) en hier verder verwerkt. Zo worden de vitale functies weer naar minder spannende niveaus gebracht en worden hormonale pieken (o.a. adrenaline als meest bekende) weer uitgebalanceerd. Ook leg je in deze tweede laag onbewust een belangrijke basis van hoe verder te gaan: Of je blijft bang of je ziet het als een uitdaging; of het prikkelt  je, of je wil de skates zo snel mogelijk uittrekken; of je voelt de pijn, of je voelt het effect van de adrenaline. Er komen dus wat meer emoties bij, die horen bij een primaire reactie, maar nog niets weloverwogen. Dit  is het moment dat het roller skaten je pakt, een beetje aan je trekt, of door het gevaar juist totaal niet aanspreekt.

Je brein de baas worden

In de bovenste laag van ons brein (neocortex)  gaan we bewust nadenken over en aan de slag met de uitdaging die we ons zelf gesteld hebben, in dit geval dus roller skaten. Je bent je wat meer bewust van het gevoel dat het je geeft, de omgeving, de eventuele combinatie met muziek en de interactie met mede roller skaters.

Door een logische systematiek te brengen in oefeningen waarbij ook de angstfactor zoveel mogelijk wordt gereduceerd, kun je goed inspelen op het bijzondere adaptief vermogen van het brein en de wisselwerking tussen de verschillende hersendelen.

Het reptielendeel is van nature continue ongefilterd dominant van aard. Niet voor niets ligt hierin de basis besloten van velerlei kicks, verslavingen, angsten en miscommunicatie. Roller Skate Training is een bijzondere en effectieve manier om te sparren met het brein en geeft direct resultaat.

Directe effecten als gevolg van intensieve roller skate training zijn onder meer:

• - Toename van kracht en uithoudingsvermogen
• - Verbeterde bewustzijn van lichaamshouding
• - Verandering van coordinatie en evenwichtszin
• - Bewuste en verbeterde dosering van kracht
• - Compensatie van bewegingsbeperking

Roller Skate Training kan eenvoudig toegepast worden op andere  leersituaties, sociale structuren en werkomgevingen, of hier juist een waardevolle aanvulling op zijn.

Wat is goed (leren) roller skaten?

Het is absoluut onaantrekkelijk om ergens aan te beginnen of je ergens mee bezig te houden, wat jaren en jaren duurt, voordat je het onder de knie hebt of enigszins kunt toepassen. Daarom is het belangrijk om het adaptief vermogen maximaal te benutten. Dat gezegd hebbende, zijn er betreffende het roller skaten twee onontkoombare voorwaarden: geduld en doorzettingsvermogen.

Iedereen heeft een andere manier en tempo van leren, waarin men het meest optimaal gestimuleerd wordt. Een goede techniek aanleren of aangeleerd krijgen op de juiste manier, is echter een kunst apart.  Een goed begin voor elke trainer is om met minimale bewegingen te 'scannen', hoe het gesteld is met de algehele conditie en coördinatie van de betreffende beoefenaar. Daarnaast is minimale basiskennis van het bewegingsapparaat zeker geen overbodige baggage, maar het uit het hoofd kunnen opsommen van rijtjes en feitjes,  geeft uiteraard ook geen enkele garantie voor een goede en vooral veilige roller skate training.

Met een veilige training wordt niet zozeer bedoeld het opzetten van een helm of aandoen van bescherming. Waar het om gaat is dat de oefeningen effectief zijn voor de ontwikkeling van skatevaardigheid en logisch zijn voor het bewegingsapparaat, zodat er niet op termijn blessures kunnen ontstaan. Als daarbij ook - door de methodiek - de angst voor het vallen sterk geminimaliseerd wordt, dan verkeer je in de juiste leeromstandigheden.

Het is mogelijk om in acht tot twaalf weken met regelmatige training een hele goede basis te leggen. Het brein past zich in deze periode geleidelijk aan en er worden gloednieuwe (skate)verbindingen aangelegd. Maar daarna begint pas de echte vorming  van skatevaardigheid.

Beweringen dat men kan skaten of dansen op skates al binnen een paar lessen, zijn dus niet reeel.  Ook wanneer de ‘lesstof’ niet grotendeels bestaat uit een veelvoud aan oefeningen, gericht op controle van snelheid, dan lijkt me deelname een onnodig groot risico.

Anno 2015 wordt er her en der (roller) skate instructie aangeboden. Je kan aan de buitenkant echter niet bepalen of je inhoudelijk waar krijgt voor je vraag naar skate skills en een indrukwekkende uitvoering zegt niets over het correct en veilig overbrengen van techniek. In deze huidige wereld vol met fitness goeroes, sportmasters en gezondheidsexperts,  is het dan ook lastig om het kaf van het koren te scheiden.

Wanneer je besluit om waar dan ook een rol te wagen, kun je de volgende punten in overweging nemen:

• - Vraag om heldere uitleg over de inhoud van de lessen/trainingen en overleg duidelijk eventuele (oude) blessures.
•  - Check referenties door het contacten of aanspreken van meerdere mensen, die al langere tijd trainen bij betreffende organisatie en al bepaalde vaardigheden onder de knie hebben.
• - Check verwijzingen naar documentatie, die ter ondersteuning en onderbouwing van de lessen/trainingen vrij beschikbaar te raadplegen zijn.

Brian B. Kanhai - Soulful Fitness Roller Skate Training.